ОТЫРАР АЛҚАБЫНДАҒЫ БЕСІНШІТӨБЕ ҚОРЫМЫНЫҢ ЖЕРЛЕУ ҚАБІРЛЕРІ
DOI:
https://doi.org/10.52967/akz2019.3.5.86.98Түйін сөздер:
археология, Отырар алқабы, қалажұрт, мәдени қабаттағы қабірлер, бас сүйегінің жасанды деформациясы, қыш, теңге, жебенің ұштары, ыдыстағы жерлеуАннотация (түйіндеме)
Мақалада Отырар алқабындағы Бесіншітөбе қалашығындағы қазбалардан алынған жаңа материалдар жарияланып отыр. Ескерткіштің негізінде кангюй дәуірінің сәулеттік ғимараты жатыр. Құрылыс қирандылары мен шөгінділерінде адамдардың мүрделері жерленген. Жүйелі зерттеулер 2015 ж. басталып, олар қазірге дейін жалғасуда. Осы уақыт аралығында 50-ге жақын қабірлер ашып зерттелген, соның ішінде 19 қабір 2018 ж. далалық маусымында табылған. Олардың барлығы ежелгі ғимарат қирандысының үстінен қазылған қосымша құрылыссыз қарапайым молалар түріндегі қабірлер болып табылады. Мола шұңқырларының пішінін барлық жағдайда анықтау мүмкіндігі болмады, алайда көпшілік жағдайда ол бұрыштары дөңгеленген ұзыншақ пішінге ие болған. Жерлеу дәстүрі бойынша бұл қабірлер әртүрлі. Жерлеу бұйымдары жоқ қабірлер, молаларға қойылған қыш ыдыстарына салып көму және жерлеу бұйымдарымен қоса жерлеу салт-дәстүрлері кездеседі. Олардың арасында ең ерте қабірлер жерлеу бұйымдарымен қоса жерленгендері болып табылады. Мүрденің басымен солтүстік-батысқа бағытталуы және солтүстік-батыстан солтүстікке қарай ауытқып бағытталуы, сондай-ақ жерлеу бұйымдарының болмауы бірінші топты мұсылмандық қабірлер деп санауға мүмкіндік береді. Осы зираттардың басым бөлігі Қарахан заманында, қалғандары шамамен XIII–XV ғғ. жатады.
Библиографиялық сілтемелер
Avizova, A. K. 2014. In Voprosy istorii Kyrgyzstana (Questions of the history of Kyrgyzstan), 3–4 (31), 202–221 (in Russian).
Akishev, K. A., Baipakov, K. M. Еrzakovich, L. B. 1972. Drevnii Otrar (topografiia, stratigrafiia, perspektivy) (Ancient Otrar (topography, stratigraphy, perspectives)). Alma-Ata: “Nauka” Publ. (in Russian).
Baipakov, K. M., Avizova, A. K. 2015. In Izvestiia Natsionalnoi Akademii nauk Respubliki Kazakhstan (Bulletin of the National Academy of Sciences of the Republic of Kazakhstan), 6, 182–214 (in Russian).
Baipakov, K. M., Avizova, A. K., Еszhan, Е. A., Akylbek, S. Sh. 2016. In Aktualnye problemy arheologii Evrazii (Actual problems of archeology of Eurasia). Almaty: A.Kh. Margulan Institute of Archaeology, 395–413 (in Russian).
Baipakov, K. M., Smagulov, Ye. A., Еrzhigitova, A. A. 2005. Rannesrednevekovyye nekropoli Yuzhnogo Kazakhstana (Early medieval necropolis of South Kazakhstan). Almaty: “Baur” Publ. (in Russian).
Kozhomberdiev, I. K., Hudyakov, Ju. S. 1987. In Voennoe delo drevnego naseleniya Severnoi Azii (Military affairs of the ancient population of Northern Asia). Novosibirsk: “Nauka”, 81–84 (in Russian).
Litvinskii, B. A. 1965. In Sovetskaya arkheologiya (Soviet Archaeology), 2, 75–91 (in Russian).
Maksimova, A. G., Mershchiev, M.S., Vainberg, B. I., Levina, L. M. 1968. Drevnosti Chardary (Antiquities of Chardara). Alma-Ata: “Nauka” Publ. (in Russian).
Mershchiyev, M. S. 1970. In Kadyrbayev, M. K. (ed.) Po sledam drevnikh kultur Kazakhstana (In the footsteps of the ancient cultures of Kazakhstan). Alma-Ata: “Nauka”, 79–92 (in Russian).
Smagulov, E. A. 2013. In Povolzhskaya arkheologiya (The Volga River Region Archaeology), 1 (3), 197–215 (in Russian).
Smagulov, E. A., Yatsenko, S. A. 2014. In Problemy izucheniya nematerialnogo kulturnogo naslediya narodov Kazahstana i Centralnoi Azii (Problems of studying the intangible cultural heritage of the peoples of Kazakhstan and Central Asia). Almaty: “EVO PRESS”, 275–281 (in Russian).
Khazanov, A. M. 1971. Ocherki voennogo dela sarmatov (Sketches of military affairs of the Sarmatians). Moscow: “Nauka” Publ. (in Russian).
Khudyakov, Ju. S. 1986. Vooruzhenie srednevekovyh kochevnikov Juzhnoi Sibiri i Tsentralnoj Azii (Armament of medieval nomads of Southern Siberia and Central Asia). Novosibirsk: “Nauka” Publ. (in Russian).
Загрузки
Опубликован
Қалай дәйексөз келтіруге болады
Выпуск
Бөлім
Лицензия
Copyright (c) 2021 А.К. Авизовa, Е.А. Есжан, С.Ш. Ақылбек
Бұл жұмыс лицензия бойынша қол жетімді лицензии Creative Commons «Attribution-NonCommercial» («Атрибуция — Некоммерческое использование») 4.0 Всемирная.
