ARCHAEOLOGICAL RESEARCHES IN CAVE TUTTYBULAK-1 IN 2018
DOI:
https://doi.org/10.52967/akz2018.1-2.1-2.272.287Түйін сөздер:
археология, Қаратау, Боралдай үңгірі, үңгір, тұрақ, металлургия, шеберхана, ошақ шұңқыры, түтіндік, еңбек құралы, тиындар, оқ сүңгілері, қыш, қола дәуірі, ерте темір ғасыры, ерте ортағасырАннотация (түйіндеме)
Мақала 2018 ж. далалық маусымда Тұттыбұлақ-І үңгірінде жүргізілген зерттеудің қорытындысына арналған. Қазба ежелгі қабатты табу үшін 2,2 м тереңдікте барлық (90 м²) периметрі бойынша ескерткіштің солтүстік және батыс бөлігінде жүргізілді. Монғол-Темiр заманы мен ерте ортағасырдың темір шеберханасының ошақ шұңқыры тазаланды. 40–85 см тереңдіктегі қабаттан ортағасырлық қыш ыдыс, тиындар, ұсталық қолөнердің заттары мен құрал жабдықтары шықты. 100–120 см тереңдікте қыш ыдыстың сынықтары, қола және ерте темір дәуірінің оқтарының сүңгілері кездесті. Үңгірдің ортасындағы жартасты плитаның астынан адам қаңқасының жамбас сүйектері мен астыңғы жақ сүйегінің сынықтары табылды. Бақылау сызығы бойынша үңгірдің 120 см-ден 200 см-ге дейінгі тереңдіктегі аумағы
негізінен тығыз щебен және кішкентай тас сынықтары, слюдамен толған. Бұл қазба кезінде біздің қола дәуірінен бастап кейінгі ортағасырларға дейінгі мәдени қабатты зерттегенімізді негіздей түседі. Қола дәуірінде үңгір аңшылар мен жинаушылардың уақытша тұрағы болғанын байқауға болады. Ерте темір дәуірінде темір балқыту үшін пайдалана бастады. Ерте ортағасыр мен қараханид кезеңінде метал балқытатын
Библиографиялық сілтемелер
Ageeva, E. I., Patcevich, G. I. 1958. In Trudy Instituta istorii, arkheologii I etnographiiAkademii Nauk KazSSR (Writing of Institute of history, archaeology and Ethnography of Academy of Sciences of KazSSR), 5, 147-157 (in Russian).
Akishev, K. A., Baipakov, K. M., Erzakovich, L. B. 1972. Drevnii Otrar (topographiya, stratigraphiya, prespectivy) (Ancient Otrar (topography, stratigraphy, prospects)). Alma-Ata: “Nauka” Publ. (in Russian).
kishev, K. A., Kushaev, G. A. 1963. Saki I usuni doliny reki Ili (Saka and Wusun tribes of Ili valley). Alma-Ata: “Nauka” Publ. (in Russian).
Baipakov, K. M., Savelieva, T. M., Chang, C. 2005. Srednevekovye goroda I poseleniya Severo-Vostochnogo Jetysu (Towns and settlements in Middle Ages in North-East Semirechie). Almaty: “Credo” Publ. (in Russian).
Baitanayev, B. A. 2011. Drevnosti Burguluka (Ancient times of Burguluk). Almaty: Institute of Archaeology after A.Kh. Margulan (in Russian).
Baitanayev, B. A., Goryachev, A. A., Saraev, V. V., Shayakhmetov, A. Kh., Ergeshbayev, A. A., Beisenov, N. B. 2017. Noviepamyatniki rannego zheleznogo veka Uzhnogo Kazakhstana (New monuments of the Early Iron Age in South Kazakhstan). Almaty: Institute of Archaeology after A.Kh. Margulan (in Russian).
Baitanaev, B. A., Goryachev, A. A., Saraev, V. V., Shayakhmetov, A. Kh. 2017. In Izvestiya NAN RK. (News of National Academy of Sciences of Pepublic of Kazakhstan. Series of social Sciences), 1 (311), 143-159 (in Russian).
Bernshtam, A. N. 1950. Trudy Semirechenskoi arheologicheskoi expedicii “Chuiskaya dolina” (The researches of archaeological expedition of Semirechie “The Chuy Valley”). MIA, 14. Moscow–Leningrad (in Russian).
Vishnevskaya, N. U. 2001. Remeslennye izdeliya Dzhigerbenta IV BC – XIII AC (Handicraft products of Dzhigerbent IV century BC – XIII century AC). Moscow: “Vostochnaya literature” Publ. (in Russian).
Goryachev, A. A., Egorova, T. A. 2015. In Beisenov, A. Z. (ed.) Sakskaya kultura v kontexte izucheniya ethnosociokulturnykh processov stepnoy Eurazii (Saka culture of Sary-Arka in the context of researches of ethno-social processes of Eurasian steppe). Almaty: “Begazy-Tasmola” Publ., 90-99 (in Russian).
Ivanov, S. S. 2017. In Izvestiya NAN RK (News of National Academy of Sciences of Pepublic of Kazakhstan. Series of social Sciences), 1 (311), 38-58 (in Russian).
Maryashev, A. N., Goryachev, A. A. 2017. In Electronic scientific journal “edu.ehistory. kz”, 3. URL: http://edu.e-history.kz/ru/publications/view/723 (in Russian).
Savelieva, T. V., Zinyakov, N. M., Voyakin, D. A. 1998. Kuznechnoe remeslo Severo-Vostochnogo Senirechiya (Blacksmith craft of North-Eastern Semirechie). Almaty: “Gylym” Publ. (in Russian).
Smagulov, E. A. 2011. Drevnii Sauran (Ancient Sauran). Almaty: “Abdi compani” (in Russian).
Urmanova, M. Kh. 1956. In Trudy Instituta istorii, arheologii i etnografii AN UzSSR (Writing of Institute of history, archaeology and ethnography of Academy of Sciences of UzSSR), VIII, 127-143 (in Russian).
Flerova, V. E. 2001. Reznaya kost’ yugo-vostoka Evropy IX–XII vekov: iskusstvo i remeslo (po materialam Sarkela – Beloj Vezhi iz kollekcii Gosudarstvennogo Ermitazha). (Carved bone of southeastern Europe in the 9th – 12th centuries: art and craft (based on Sarkel – Belaya Vezha materials from the State Hermitage Museum collection)). Saint Petersburg: «Aleteiya» Publ. (in Russian).
Shagalov, V. D., Kuznetcov, A. V. 2006. Katalog monet Chaha III–VIII vv. (Catalogue of coins of Chach III–VIII cc.). Tashkent: “FAN” Publ. (in Russian).
Загрузки
Опубликован
Қалай дәйексөз келтіруге болады
Выпуск
Бөлім
Лицензия
Copyright (c) 2018 Б. Ә. Байтанаев, А.А. Горячев, Т.А. Егорова, А.А. Ергешбаев, А.Б. Байтанаева, Е.Б. Байтанаев
Бұл жұмыс лицензия бойынша қол жетімді лицензии Creative Commons «Attribution-NonCommercial» («Атрибуция — Некоммерческое использование») 4.0 Всемирная.
