Сарыарқадағы кейінгі қола дәуірінің элиталық кешендерінің архитектуралық дәстүрлері
DOI:
https://doi.org/10.52967/akz2024.2.24.25.41Түйін сөздер:
Сарыарқа, федоров мәдениеті, элиталық жерлеу кешендері, обалы-қоршаулар, кейінгі қола дәуіріАннотация (түйіндеме)
Жұмыс обалы қоршаулар деп аталатын Сарыарқаның элиталық жерлеу құрылыстарын талдауға арналған. ХХ ғасырда осы типтегі элиталық жерлеу кешендері андронов қауымдастығының ескерткіштеріне жатпайды деп есептелді және ерте беғазы немесе ерекше өтпелі кезеңнің ескерткіштері ретінде қарастырылды. Соңғы он жылда Сарыарқа аумағында әлеуметтік-стратификацияланған ескерткіштерді зерттеу қайта жанданды. Жаңа деректердің жариялануына байланысты обалы қоршаулардың интерпретациясын қайта қарау мүмкіндігі пайда болды. Бұл мақалада егжей-тегжейлі сипаттама мен жалпылама талдау негізінде осы құрылыстардың фёдоровтық ескерткіштер қатарына жататындығы негізделіп отыр. Сонымен қатар барлық негізгі белгілерді талдау осы кешендерді екі хронологиялық топқа бөлуге мүмкіндік берді, ол – ерте (б.д.д. XVII ғ. – XVI ғ. 1 жарт.) және кейінгі (б.д.д. XVI ғ. 2 жарт. – XV ғ. 1 жарт.).
Библиографиялық сілтемелер
Akishev, K. A. 1959. In: Trudy Instituta istorii, arheologii i etnografii Akademii Nauk KazSSR (Proceedings of the Institute of History, Archaeology and Ethnography of the KazSSR Academy of Sciences). Alma-Ata: KazSSR Academy of Sciences, 3-31 (in Russian).
Baitanaev, B. A., Ahatov, G. A., Kazizov, E. S. 2014. In: Baipakov, K. M. (ed.). Voskhozhdenie k vershinam arheologii (Climbing to the heights of archaeology). Almaty: Margulan Institute of Archaeology, 659-668 (in Russian).
Vilesov, E. N., Naumenko A. A., Veselova L. K., Aubekerov B. Zh. 2009. Fizicheskaya geografiya Kazahstana: uchebnoe posobie (Physical geography of Kazakhstan: textbook). Almaty: “Kazakh University” Publ. (in Russian).
Isin, A. I., 2004. Shyngystau, Berel, Shilikti, Abraly: Arheologicheskie issledovaniya. 1999–2003 gg. (Shyngystau, Berel, Shilikti, Abraly: Archaeological research. 1999–2003). Semey: “Azerbaev K.” Publ. (in Kazakh, Russian).
Kadyrbayev, M. K., Kurmankulov, Z. K. 1992. Kultura drevnih skotovodov i metallurgov Sary-Arki (Culture of ancient cattle breeders and metallurgists of Sary-Arka). Almaty: “Gylym” Publ. (in Russian).
Kukushkin, I. A. 2017. In: Istoriya i arkheologiya Semirechiya (History and archaeology of Semirechye), 5, 18-23 (in Russian).
Kukushkin, I. A. 2020. In: Tishkin, A. A. Sohranenie i izuchenie kulturnogo naslediya Altayskogo kraya (Preservation and study of the cultural heritage of the Altai territory), 26, 76-83 (in Russian).
Kukushkin, I. A. 2023. In: Stratum Plus, 2, 291-317 (in Russian).
Kukushkin, I. A., Dmitriev, E. A. 2017. In: Beisenov, A. Z., Loman V. G. (ed.) Arheologicheskoe nasledie Tsentralnogo Kazahstana: izuchenie i sohranenie (Archaeological heritage of Central Kazakhstan: study and preservation). In 2 vol. Vol. 2. Almaty: “Begazy-Tasmola” Publ., 196-210 (in Russian).
Kukushkin, I. A., Dmitriev, E. A. 2018. In: Arheologiya, etnografiya i antropologiya Evrazii (Archaeology, ethnography and anthropology of Eurasia), 46/4, 42-48 (in Russian).
Kukushkin, I. A., Dmitriev, E. A. 2020. In: Baitanayev, B. A. (ed.). Margulanovskie chteniya–2020 (Margulan readings–2020). In 2 vol. Vol. 2. Almaty: Margulan Institute of Archaeology, 84-98 (in Russian).
Kukushkin, I. A., Dmitriev, E. A., Kukushkin, A. I. 2018. In: Baitanayev, B. A. (ed.). Margulanovskie chteniya–2018 (Margulan readings–2018). Almaty: Margulan Institute of Archaeology, 98-100 (in Russian).
Maksimova, A. G. 1959. In: Trudy Instituta istorii, arheologii i etnografii Akademii Nauk KazSSR (Proceedings of the Institute of History, Archaeology and Ethnography of the KazSSR Academy of Sciences). Alma-Ata: KazSSR Academy of Sciences, 86-150 (in Russian).
Margulan, A. K. 1979. Begazy-dandybaevskaya kultura Tsentralnogo Kazahstana (Begazy-Dandybay culture of Central Kazakhstan). Alma-Ata: “Nauka” Publ. (in Russian).
Margulan, A. K. 1998. Begazy-dandybaevskaya kultura Tsentralnogo Kazahstana. Sobranie sochinenij v 14-ti tomah. T. 1 (Begazy-Dandybaev culture of Central Kazakhstan. Collected works in 14 volumes. Vol. 1). Almaty: “Atamura” Publ. (in Russian).
Margulan, A. K., Akishev, K. A., Kadyrbayev, M. K., Orazbayev, A. M. 1966. Drevnyaya kultura Tsentralnogo Kazahstana (Ancient culture of Central Kazakhstan). Alma-Ata: “Nauka” (in Russian).
Orazbayev, A. M. 1958. In: Trudy Instituta istorii, arheologii i etnografii Akademii Nauk KazSSR (Proceedings of the Institute of History, Archaeology and Ethnography of the KazSSR Academy of Sciences). Alma-Ata: KazSSR Academy of Sciences, 216-283 (in Russian).
Svod pamyatnikov istorii i kultury Respubliki Kazahstan. Akmolinskaya oblast (The official list of historical and cultural monuments of the Republic of Kazakhstan. Akmola region). 2009. Astana: “Aruna” Publ. (in Russian).
Sakenov, S. K., Yarygin, S. A., Ilderyakov, N. N. 2022. In: Vestnik Karagandinskogo un-ta. Seriya «Istoriya. Filosofiya» (Bulletin of Karaganda University. Series «History. Philosophy»), 4/108, 152-163 (in Russian).
Chernikov, S. S. 1960. Vostochnyi Kazahstan v epohu bronzy (East Kazakhstan in the Bronze Age). Moscow; Leningrad: USSR Akademy of Sciences (in Russian).
Kukushkin, I. A., Tishkin, A. A., Dmitriev, E. A. 2019. In: Vestnik Karagandinskogo un-ta. Seriya «Istoriya. Filosofiya» (Bulletin of Karaganda University. Series «History. Philosophy»), 2/94, 58-64 (in English).
Опубликован
Қалай дәйексөз келтіруге болады
Выпуск
Бөлім
Лицензия
Copyright (c) 2024 Рысбергенов М.А., Хабдулина М.Қ., Брынза Т.В.
Бұл жұмыс лицензия бойынша қол жетімді лицензии Creative Commons «Attribution-NonCommercial» («Атрибуция — Некоммерческое использование») 4.0 Всемирная.
