БАТЫС ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ҚАЗДЫАРАЛ 1 АРХЕОЛОГИЯЛЫҚ КЕШЕНІНЕН ТАБЫЛҒАН ТАС БҰЙЫМДАР КОЛЛЕКЦИЯСЫ (алғашқы мәлімет)
DOI:
https://doi.org/10.52967/akz2021.3.13.26.37Түйін сөздер:
археология, тас дәуірі, неолит, дөңдегі тұрақтар, тас құралдар, мәдениетАннотация (түйіндеме)
Мақалада 2016 және 2020 жылдары Қаздыарал 1 (тас дәуірі – ортағасырлық кезең) археологиялық кешенінен табылған тас бұйымдар коллекциясы қарастырылған. Ескерткіш Қаратал ауылынан (Ақтөбе облысы Ойыл ауданы) оңтүстік-батысқа қарай 2–2,3 км қашықтықта, Ойыл өзенінің сол жағасында орналасқан. Тұрақ артефактілері солтүстік-батыс–оңтүстік-шығыс бағытымен орналасқан шағындау келген үш құм алқаптарынан табылуда. Ескерткіш алғаш рет 2012 жылы табылған. Бұл шағын аймақта тас дәуірінен орта ғасырға дейінгі жасанды заттар шоғырланған әр кезеңдік кешен. 2020 жылы жүргізілген археологиялық қазба жұмыстарының нәтижесінде қола, ерте темір дәуірі мен ортағасырлық кезеңге жататын жер асты жерлеу орындары табылды. Бұл кешеннің тас дәуіріне тиесілі жасанды заттары негізінен қазіргі жер бетінен, қазаншұңқырлардан анықталған. Қаздыарал 1 археологиялық кешенінің мәдени қабаты жер бетінде, үстіртін орналасқандықтан табылған археологиялық материалдарды терең талдау, жекелеген индустриалды кешендерді бөліп шығару, олардың мерзімдік шеңберін анықтауға қиындық тудырады. Мұндай жағдайда тек тас құралдарды саралау арқылы ғана ескерткіштің пайда болу уақыты мен мәдени-мерзімдік байланыстарын анықтауға болады.
Библиографиялық сілтемелер
Artyuhova, O. A., Mamirov, T. B., Klyshev, E. E. 2017. In: Samarskiy nauchnyi vestnik (Samara Journal of Science), vol. 6, no. 3 (20), 79-85 (in Russian).
Bisembaev, A. A., Mamirov, T. B., Mamedov, A. M., Bairov, N. M., Amelin, V. A., Urazova, A. B., Bidagulov, N. T. 2016. In: Bisembaev, A. A. (ed.). Kadyrbaevskie chteniya–2016 (Kadyrbayev readings–2016). Aktobe: Aktobe Regional Museum of Local History, 84-89 (in Russian).
Vasiliev, I. B., Kolev, Yu. I., Kuznetsov, P. F. 1986. In: Merpert, N. Ya. (ed.). Drevnie kultury Severnogo Prikaspiya (Ancient cultures of the Northern Caspian). Kuybyshev: Kuibyshev Pedagogical Institute, 108-149 (in Russian).
Grebenyukov, V. I. 2008. In: Vestnik Nizhnevartovskogo gosuniversiteta (Bulletin of the Nizhnevartovsk State University), 1, 8-14 (in Russian).
Grechkina, T. Yu., Vybornov, A. A., Lebedev, Yu. S. 2018. In: Stashenkov, D. A. (ed.). Arheologicheskie otkrytiya v Samarskoy oblasti 2017 goda (Archaeological discoveries in the Samara region in 2017). Samara: Institute of History and Archeology of the Volga Region, 7 (in Russian).
Grechkina, T. Yu., Kutukov, D. V., Vybornov, A. A. 2014. In: Samarskiy nauchnyi vestnik ((Samara Journal of Science), 3, 79-90 (in Russian).
Kadyrbayev, M. K. 1974. In: Archive of Aktobe Regional Museum of Local History, d. 9379 (in Russian).
Kasenov, M. S., Zaynov, A. M. 2016. In: Vestnik Prikaspiya: arheologiya, istoriya, etnologiya (Bulletin of the Caspian Region: archeology, history, ethnology), 6, 44-50 (in Russian).
Kolpakov, E. M. (ed.). 2013. Klassifikaciya v arheologii (Classification in archeology). Saint Petersburg: Institute for the history of material culture RAS (in Russian).
Kruglov, E. V., Maryksin, D. V. 2001. In: Evglevskiy, A. V. (ed.). Stepi Evropy v epohu srednevekoviya (Steppes of Europe in the Middle Ages). Donetsk: Donetsk National University, vol. 9, 409-428 (in Russian).
Kuznetsov, P. F. 1989. In: Merpert, N. Ya. (ed.). Neolit i eneolit Severnogo Prikaspiya (Neolithic and Eneolithic of the Northern Caspian Sea). Kuybyshev: V.V. Kubyshev State Pedagogical Institute, 181-190 (in Russian).
Mamirov, T. B., Mamedov, A. M. 2015. In: Duysengali, M. (ed.). Razvitie Kazahskogo Hanstva: epoha, sobytiya i lichnosti (Development of the Kazakh Khanate: epoch, events and personalities). Aktobe: “M.Stil”, 267-271 (in Russian).
Maryksin, D. V., Kruglov, E. V. 2011. In: Izvestiya NAN RK. Ser. obshchestv. Nauk (News of the National Academy of Sciences of the Republic of Kazakhstan. Social Sciences Series), 3, 113-120 (in Russian).
Formozov, A. A. 1949. In: Kratkie soobshcheniya Instituta istorii materialnoy kultury (Brief reports of the Institute for the History of Material Culture), 25, 49-58 (in Russian).
Formozov, A. A. 1950. In: Kratkie soobshcheniya Instituta istorii materialnoy kultury (Brief reports of the Institute for the History of Material Culture), 31, 141-147 (in Russian).
Formozov, A. A. 1951. In: Kratkie soobshcheniya Instituta istorii materialnoy kultury (Brief reports of the Institute for the History of Material Culture), 39. URL: https://arheologija.ru/formozov-k-voprosu-o-proishozhdenii-andronovskoj-kultury/ (in Russian).
Загрузки
Опубликован
Қалай дәйексөз келтіруге болады
Выпуск
Бөлім
Лицензия
Copyright (c) 2021 Қуандық Самрат Русланұлы, Мамедов Аслан Мәлікұлы
Бұл жұмыс лицензия бойынша қол жетімді лицензии Creative Commons «Attribution-NonCommercial» («Атрибуция — Некоммерческое использование») 4.0 Всемирная.
