ҚАРАТАУДЫҢ ТЕРІСКЕЙ БЕТІНДЕГІ ОРТАҒАСЫРЛЫҚ ҚАЛАЛАРДЫҢ АРХЕОЛОГИЯЛЫҚ ЗЕРТТЕЛУ МӘСЕЛЕСІ
DOI:
https://doi.org/10.52967/akz2021.2.12.29.42Түйін сөздер:
археология, Қаратау, теріскей, ескерткіштер, зерттеу, орта ғасыр, қалаларАннотация (түйіндеме)
Мақалада Қаратаудың теріскей бетіндегі ортағасырлық қалалардың археологиялық зерттелу мәселесі қамтылған. Қарт Қаратаудың теріскей беті ежелден отырықшы-егінші және көшпелі-мал өсіруші мәдениеттердің шекарасы түйіскен аймақ болып келген. Өңір арқылы ұзақ уақыт бойы халықаралық сауда керуен жолының негізгі тармақтарының бірі өткен. Теріскей Қаратаудың бөктерлерін шығыстан батысқа қарай бойлай тізбектеле орналасқан Тамды, Саудакент, Құмкент, Бабаата, Шолаққорған, Созақ, Күлтөбе, Раң, Ақсүмбе қалашықтары керуен жолы бойында қалыптасқан үлкенді-кішілі қалалар мен мекендердің орындары. Керуен жолдары арқылы бір замандарда дипломатиялық елшіліктер де өтті. Сол елшіліктердің жазбаларында жоғарыда аталған қалашықтардың орнында болған бірқатар қалалардың аттары сақталған. Мақалада айтылған қалалар жайлы деректер мен олардың орнын анықтау мақсатында жазылған еңбектерге шолу да жасалады. Теріскей ескерткіштерінде жүргізілген археологиялық барлау және қазба жұмыстары өңірде мал шаруашылығымен қатар, егіншілік пен қолөнердің, өзара сауданың дамығандығын көрсететін материалдар берді.
Библиографиялық сілтемелер
Ageeva, E. I. 1962. In: Trudy Instituta istorii, arheologii i etnografii Akademii nauk KazSSR (Proceedings of the Institute of History, Archeology and Ethnography of the Academy of Sciences of the Kazakh SSR), 14, 117-153 (in Russian).
Ageeva, E. I., Patsevich, G. I. 1958. In: Trudy Instituta istorii, arheologii i etnografii Akademii nauk KazSSR (Proceedings of the Institute of History, Archeology and Ethnography of the Academy of Sciences of the Kazakh SSR), 5, 3-215 (in Russian).
Akishev, K. A., Baipakov, K. M., Erzakovich, L. B. 1972. Drevniy Otrar (topografiya, stratigrafiya, perspektivy) (Ancient Otrar (topography, stratigraphy, perspectives)). Alma-Ata: “Nauka” Publ. (in Russian).
Ageeva, E. I., Akishev, K. A., Kushaev, G.A. et al. (compl.). 1960. Arheologicheskaya karta Kazahstana (Archaeological map of Kazakhstan). Register. Alma-Ata: Academy of Sciences of the Kazakh SSR Publ. (in Russian).
Baitanayev, B. A., Ergeshbayev, A. A. 2009. In: Izvestiya NAN RK. Ser. obshchestv. nauk (News NAS RK. Ser. societies sciences), 1, 146-156 (in Russian).
Bernshtam, A. N. 1949. In: Izvestiya AN KazSSR. Ser. arheol. (News of the Academy of Sciences of the Kazakh SSR. Ser. archeol.), 2, 67, 3-88 (in Russian).
Bernshtam, A. N. 1951. In: Izvestiya AN KazSSR. Ser. arheol. (News of the Academy of Sciences of the Kazakh SSR. Ser. archeol.), 3, 81-97 (in Russian).
Eleuov, M. 1991. In: A.Kh. Margulan Archeology Institute archive. F. 11, d. 148 (in Kazakh).
Eleuov, M. 2008. Karakyr eskertkіshterі (Karakyr Antiquities). Almaty: “ABDI Company” (in Kazakh).
Erzakovich, L. B. 1966. In: Izvestiya AN KazSSR. Ser. obshchestv. (News of the Academy of Sciences of the Kazakh SSR. Ser. societies sciences), 3, 66-69 (in Russian).
Zholdasbayev, S. 1973. In: Izvestiya AN KazSSR. Ser. obshchestv. nauk (News of the Academy of Sciences of the Kazakh SSR. Ser. societies sciences), 4, 65-68 (in Russian).
Zholdasbayev, S. 1974. In: Arheologicheskie otkrytiya–1973 (Archaeological discoveries–1973), 468 (in Russian).
Zholdasbayev, S. 1975. In: Arheologicheskie otkrytiya–1974 (Archaeological discoveries–1974), 485-486 (in Russian).
Zholdasbayev, S. 1976. In: Arheologicheskie otkrytiya–1975 (Archaeological discoveries–1975), 519-520 (in Russian).
Zholdasbayev, S. 2016. Karataudyn soltustіgіndegі songy ortagasyrlyk kalalar (The Late medieval towns in the North Karatau). Turkestan: “Seyit” (in Kazakh).
Kolosovskiy, V. A. 1901. In: Protokoly Turkestanskogo kruzhka lyubiteley arheologii (The protocols of the Turkestan circle of Archeology amateurs), 6, 89-97 (in Russian).
Margulan, A. Kh. 1948. In: Izvestiya AN KazSSR. Ser. arheol. (News of the Academy of Sciences of the Kazakh SSR. Ser. archeol.), 1, 109-115 (in Russian).
Margulan, A. Kh. 1950. Iz istorii gorodov i stroitelnogo iskustva drevnego Kazahstana (From the history of cities and construction art of ancient Kazakhstan). Alma-Ata: “Nauka” Publ. (in Russian).
Mershchiev, M. S. 1962. In: Trudy Instituta istorii, arheologii i etnografii Akademii nauk KazSSR (Proceedings of the Institute of History, Archeology and Ethnography of the Academy of Sciences of the Kazakh SSR), 14, 83-87 (in Russian).
In: A.Kh. Margulan Archeology Institute archive. F. 11, d. 2904 (in Kazakh).
Senigova, T. N. 1962a. In: Trudy Instituta istorii, arheologii i etnografii Akademii nauk KazSSR (Proceedings of the Institute of History, Archeology and Ethnography of the Academy of Sciences of the Kazakh SSR), 14, 57-82 (in Russian).
Senigova, T. N. 1962b. In: Trudy Instituta istorii, arheologii i etnografii Akademii nauk KazSSR (Proceedings of the Institute of History, Archeology and Ethnography of the Academy of Sciences of the Kazakh SSR), 14, 154-165 (in Russian).
Svod pamyatnikov istorii i kultury Kazahstana. Yuzhno-Kazahstanskaya oblast (The collection of monuments of history and culture of Kazakhstan. South Kazakhstan region). 1994. Almaty: “Kazakh enciklopediyasy” (in Russian).
Taleev, D. A. 2010. In: Memlekettіk “Madeni mura” bagdarlamasy boiynsha 2009 zh. arheologiyalyk zertteuler zhayly esep (The report on archeological researches in 2009 on the State programmer “Cultural heritage”). Almaty: A.Kh. Margulan Archeology Institute, 120-123 (in Kazakh).
Taleev, D. A. 2011. In: Memlekettіk «Madeni mura» bagdarlamasy boiynsha 2010 zh. arheologiyalyk zertteuler zhayly esep (The report on archeological researches in 2010 on the State programmer “Cultural heritage”). Almaty: A.Kh. Margulan Archeology Institute, 61-64 (in Kazakh).
Taleev, D. A. 2018. In: Turkіstan oblysynyn kone kalalary (Ancient cities of the Turkestan). Almaty: “Kazygurt” Publ., 213-223 (in Kazakh, Russian, English).
Taleev, D. A. 2015. In: Elektrondyk gylymi zhurnaly «edu.e-history.kz» (E-scientific journal «edu.e-history.kz»), 2. URL: https://edu.e-history.kz/kz/publications/view/253 (in Kazakh).
Загрузки
Опубликован
Қалай дәйексөз келтіруге болады
Выпуск
Бөлім
Лицензия
Copyright (c) 2021 Талеев Докей Әбдікерімұлы
Бұл жұмыс лицензия бойынша қол жетімді лицензии Creative Commons «Attribution-NonCommercial» («Атрибуция — Некоммерческое использование») 4.0 Всемирная.
